Είναι πάντα φορτωμένος με δώρα κα πάντα συνεπής στο ραντεβού του. Πόση ανάγκη έχουν τα παιδιά από το μύθο του Αϊ-Βασίλη και γιατί δεν πρέπει να τους τον γκρεμίσουμε ποτέ;
Κάθε χρόνο τις άγιες μέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς εκατομμύρια παιδιά όλων των φυλών και των εθνοτήτων σε κάθε γωνιά της Γης περιμένουν ανυπόμονα τον ερχομό του Αϊ-Βασίλη, του αγαπημένου ασπρομάλλη γέροντα που με το σακί του γεμάτο δώρα θα ταξιδέψει σε μια νύχτα τον κόσμο ολόκληρο, για να αφήσει κάτω από κάθε χριστουγεννιάτικο δέντρο τα δώρα που του ζήτησαν με τα γράμματα ή τις ευχές τους. Πάντα χαμογελαστός και καλοκάγαθος, πάνω στο ιπτάμενο έλκηθρο που το σέρνουν οχτώ ζωηρά ελάφια ή τάρανδοι, αποτελεί σήμερα σε παγκόσμια κλίμακα τον πλέον αγαπημένο ήρωα των παιδιών. Είναι ο Father Christmas των Άγγλων, ο Santa Claus των Αμερικανών, ο Pere Noel των Γάλλων, ο Sinterklaas των Ολλανδών, ο Weinachsmamm των Γερμανών, ο Babbo Natale των Ιταλών, o Julemand των Σκανδιναβών, o Joulupukki των Φιλανδών, είναι με άλλα λόγια ο Άγιος Βασίλης των Ελλήνων. Ζει εδώ και εκατοντάδες χρόνια στον Βόρειο Πόλο. Έχει σκάψει το τεράστιο εργαστήρι του μέσα στο βουνό Korvatunturi, που μοιάζει από μακριά με τεράστιο αυτί, για να ακούει έτσι τις επιθυμίες των παιδιών, που φέρνει ο άνεμος από κάθε γωνιά της γης. Αναλαμβάνει να κάνει τα όνειρα των παιδιών πραγματικότητα, αγγίζοντας τις ψυχές τους με τον δικό του μαγικό τρόπο. Τελικά, τι πραγματικά σημαίνει ο Άγιος Βασίλης και πώς τα καταφέρνει ακόμα και σήμερα να συναρπάζει τόσο πολύ τα παιδιά;
Να του «γκρεμίσω» το όνειρο και πότε;
Από πολύ νωρίς στο παιδικό μυαλό γεννιούνται ερωτήσεις και απορίες σχετικά με αυτό το καλοσυνάτο πρόσωπο. Έτσι, αργά ή γρήγορα το πιτσιρίκι σας πολύ πιθανό κάποια στιγμή να ζητήσει πληροφορίες και εξηγήσεις που ίσως σας φέρουν σε δύσκολη θέση. «Πού μένει;» ή «πώς θυμάται όλα τα παιδιά;», «ένα κορίτσι στο σχολείο είπε ότι ο Αϊ-Βασίλης δεν υπάρχει!». Παράλληλα, την ίδια στιγμή που η δασκάλα επιμένει να τραγουδά «Άγιος Βασίλης έρχεται από την Καισαρεία», η τηλεόραση τον δείχνει να ξεκινά από τη Φιλανδία και η γιαγιά βεβαιώνει ότι θα έρθει από την καμινάδα! Αν μάλιστα στο σπίτι δεν υπάρχει τζάκι, ενισχύεται η γενικότερη σύγχυση γύρω από την ύπαρξη και τις δραστηριότητες του αγαπημένου γέροντα. Σκέτη Βαβυλωνία, αλλά μην ξεχνάτε ότι για τα παιδιά πάνω απ’ όλα είναι ένα πρόσωπο που εκπροσωπεί το ρομαντισμό και την πίστη, ένα πρόσωπο που μοιράζει δώρα και ελπίδα. Από την ηλικία των επτά ετών και πάνω πολλά παιδιά αρχίζουν να αντιλαμβάνονται πως μάλλον ο κύριος πίσω από τη γενειάδα είναι ο μπαμπάς ή ο παππούς. Όμως δεν υπάρχει κανένας λόγος να τους χαλάσουμε τη φαντασίωση.
. Τα παιδιά έχουν την ανάγκη έως κάποια συγκεκριμένη αναπτυξιακή φάση και ηλικία –που διαφέρει για κάθε ένα– να πιστεύουν σε σύμβολα, μύθους ή τελετουργίες. Όλα αυτά τα στοιχεία εμπεριέχουν νοήματα, αρχές, συναισθηματικά και ψυχικά ερεθίσματα τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για την ψυχοσυναισθηματική τους ανάπτυξη. Στο βαθμό λοιπόν που ο Άγιος Βασίλης συμβολίζει την ελπίδα, την προσμονή, τη γενναιοδωρία, την ειρήνη, την αγάπη και τη ζεστασιά, την ισότητα απέναντι στο δικαίωμα να είμαστε ευτυχισμένοι, τότε ναι είναι καλό, για όσο το έχουν ανάγκη και τους είναι χρήσιμο, να πιστεύουν στην ύπαρξή του. Τι συμβαίνει όμως όταν ένας καλοθελητής αποκαλύπτει την αλήθεια; Ή όταν η λογική του διακρίνει «κενά» που είναι αδύνατον να καλυφθούν; Μεγαλώνοντας, τα παιδιά αρχίζουν να έχουν κάποιες υποψίες όταν για παράδειγμα ο Αϊ Βασίλης που έρχεται στο σπίτι μοιάζει περιέργως με τον μπαμπά ή το θείο ή ακόμα κι όταν μεγαλύτερα παιδιά τα κοροϊδεύουν επειδή ακόμα πιστεύουν ότι υπάρχει.
Η διαφοροποίηση της πραγματικότητας από το μύθο αναγγέλλει συχνά το τέλος μιας μαγικής περιόδου στην παιδική ηλικία, αυτή όπου μέσα από το όνειρο και την επιθυμία το αδύνατο μπορεί να γίνει δυνατό. Στο δειλό ερώτημα του παιδιού «αλήθεια, δεν υπάρχει ο Αϊ-Βασίλης;» είμαστε υποχρεωμένοι να δώσουμε μια απάντηση και αυτή βέβαια δεν μπορεί να είναι ένα ξερό «όχι, δεν υπάρχει», διότι έτσι γκρεμίζουμε με σκληρό τρόπο τον φανταστικό του κόσμο, που εμείς οι ίδιοι είχαμε φτιάξει. Γενικά, δεν υπάρχει ένα γενικό «πρέπει» ή μια μυστική συνταγή επιτυχίας. Ανάλογα με την περίπτωση, ο γονιός θα χρειαστεί να καταφύγει σε διαφορετικές στρατηγικές χειρισμού της συγκεκριμένης ερώτησης. Πρέπει να είστε ψύχραιμοι και με τις απαντήσεις σας να μην πληγώσετε την ευαισθησία του και να μην προσβάλετε τη νοημοσύνη του. Επιπλέον, πρέπει να θυμάστε ότι λέγοντας την απόλυτη αλήθεια σ’ ένα παιδί προσχολικής ηλικίας, κινδυνεύετε να γίνετε κυνικοί και «κακοί» στα μάτια του. Διότι ναι μεν δεν του λέτε ψέματα, αλλά από την άλλη πλευρά ακρωτηριάζετε τη φαντασία και την ελπίδα του, και αυτό είναι πολύ σκληρό. Τα παιδιά θέλουν «τροφή» για τη φαντασία τους και επιπλέον είναι ικανά με τον δικό τους τρόπο να σας δείξουν πότε πραγματικά δεν «χρειάζεται» να πιστεύουν στον παχουλό Άγιο με τον τρόπο που πίστευαν έως τώρα.
Ειδικά ο μύθος του Άγιου Βασίλη είναι απαραίτητος για έναν ακόμη λόγο: Λειτουργεί σαν μια καλή αρχή στο να μάθουν τα παιδιά να σκέφτονται θετικά, να ονειρεύονται, να προσδοκούν πράγματα, να προσπαθούν γι’ αυτά. Όπως και να έχει, είτε επιλέξετε να… εμφανίσετε τον Αϊ-Βασίλη και φέτος είτε όχι, μην ξεχνάτε το μήνυμα των Χριστουγέννων, που δεν έχει να κάνει απαραίτητα με τα δώρα και τα πλουσιοπάροχα γεύματα.
Τα Χριστούγεννα είναι μια ευλογημένη γιορτή και δίνουν το μήνυμα της ευτυχίας, της ειρήνης και της αγάπης!
|
